Golf GTI slavi: 40-ti rođendan sportske ikone

Volkswagen Golf predstavljen je sad već davne 1974. godine, a već dvije godine kasnije predstavljena je njegova sportska izvedba sa oznakom GTI. Golf GTI brzo je stekao slavu među mladima i osvojio srca mnogih.

Kroz 40 godina svog postojanja postao je vrlo poželjan automobil među ljubiteljima sportskih automobila, ali i kod tunerskih kompanija koje su u ovom modelu pronašle dobru osnovu za razvoj pravih jurilica.

Golf GTI prve generacije

Prvi Golf model pokretao je 1.1-litreni benzinski motor s 50 KS što je za to vrijeme bila pristojna snaga. Uz sve vrline Golfa prve generacije mnogi vlasnici su poželjeli više snage i brzine. Odgovor na takve želje stigao je 1976. godine s modelom GTI.

Pokretao ga je 1.6-litreni benzinski motor sa 110 KS, što je duplo više snage u odnosu na klasični model. Pored snažnijeg motora GTI model dobio je i dosta drugih izmjena. Pored novog motora koji je preuzet od Audi GTE 80 modela, dobio je drugačiji ovjes i stabilizatore, te servo pojačane kočnice.

Novi 1.6-litreni motor imao je mehaničko ubrizgavanje goriva s Bosch K-Jetronic sistemom, pa je umjesto standardni 75 KS razvijao 110 KS. Ova snaga bila je dovoljna da automobil od 810 kg dovede od 0 do 100 km/h za 9,2 sekunde te da postigne maksimalnu brzinu od 182 km/h. S današnje tačke gledišta prosječni rezultati, ali za to vrijeme kada se GTI pojavio bili su na nivou današnjih sportskih automobila.

Pored odličnih performansi Golf GTI od svoje braće razlikovao se i po izgledu. Bilo je tu novih dijelova ali i dizajnerskih detalja. Tako je GTI vani imao spojler ispod prednjeg branika, masku hladnjaka s crvenim okvirom, veće točkove s veličinom 175/70 R13, crnu ukrasnu foliju na poklopcu prtljažnika, te na zadnjem dijelu GTI oznaku. U unutrašnjosti tu je bio trokraki volan sa aluminijumskim krakovima, nova ručica mjenjača dizajnirana po uzoru na golf lopticu, profilisana sjedišta i instrument tabla s okretomjerom.

Dolaskom redizajnirane izvedbe Golfa stigla je nova izvedba GTI modela. Tako je Golf GTI 1982. godine dobio novi 1.8-litreni motor sa 112 KS. Maksimalnu snagu postizao je pri 5.800 okr/min, a maksimalni okretni moment od 150 Nm bio je dostupan na 3.500 okretaja. Ubrzanje od 0 do 100 km/h smanjeno je za 0,2 sekunde pa je novi GTI „stotku“ hvatao za okruglih 9 sekundi. Maksimalna brzina povećana je za 5 km/h što je u konačnici iznosilo 187 km/h.

Golf GTI druge generacije

Druga generacija Golfa donosi znatno snažniju izvedbu GTI-a koji se proizvodi u dvije izvedbe. Prvu izvedbu pokretao je već poznati 1.8-litreni motor s osam ventila i 115 KS, a drugu snažniju izvedbu pokretao je isto 1.8-litreni motor ali sa šesnaest ventila koji je razvijao 139 KS i 168 Nm okretnog momenta. Nakon uvođenja novih propisa o zaštiti životne sredine, GTI model dobio je katalizator što je značilo smanjenje deset konjskih snaga za snažniju i pet slabiju izvedbu.

Volkswagen je nastavio razvoj sportskog Golfa pa je 1990. godine predstavljen GTI G60 kojeg je pokretao novi motor sa 160 KS. Druga generacija Golfa GTI dobila je i Syncro pogon na sva četiri točka što ga je činilo jedinstvenim modelom u svojoj klasi, jer konkurencija tako nešto nije nudila.

Najsnažnija izvedba Golfa GTI druge generacije napravljena je 1989. godine u Volkswagenovom Motosport odjeljenju s oznakom „Limited”. Proizveden je 71 primjerak, a za pokretanje koristio je G60 motor koji je razvijao 210 KS. Ovaj model sa svojih 1.275 kg imao je ubrzanje do 100 km/h za 7,4 sekunde i postizao je maksimalnu brzinu od 230 km/h. Pored najsnažnijeg motora bio je vrhunski opremljen, pa je kao standard imao svu doplativu opremu.

Vizuelne razlike bile su minimalne, imao je spuštenu karoseriju, BBS aluminijumske felge, plavi okvir na prednjoj masci, plavu “VW Motorsport” oznaku, a GTI oznaka nije bila postavljena. Posljednji model Golf GTI-a druge generacije kao standardnu opremu imao je servo volan, električne podizače bočnih stakala, elektro podesive retrovizore, 15 inčne BBS aluminijumske felge s gumama u veličini 195/50 R 15 i krovni otvor.

Golf GTI treće generacije

Na tržište dolazi već 1991. godine, na samom početku proizvodnog ciklusa Golfa III. Golf GTI III pokretao je 2.0-litreni motor sa 115 KS, a 1993. godine stiže snažnija izvedba sa 150 KS.

Godinu dana poslije, 1994. godine, stiže i izvedba „Edition“ koja je kao standard imala spušteni ovjes, prednje zračne jastuke, 15 inčne BBS aluminijske felge, Recaro sjedišta, putni računar, zatamnjena stakla, električne podizače bočnih stakala i alarm. Ipak, GTI treće generacije ostao je u sjeni Golfa VR6 koji je bio znatno jači i popularniji.

Golf GTI četvrte generacije

Treća generacija stiže 2001. godine sa 1.8-litrenim turbo benzinskim motorom koji je isporučivao 180 KS i 235 Nm okretnog momenta. Do 100 km/h bilo mu je potrebno 7,9 sekundi, a postizao je maksimalnu brzinu od 222 km/h. Ono po čemu će četvrta generacija GTI modela ostati upamćena je da se prvi put u historiji GTI-a u njemu našao dizelski motor. To je bio dobro poznati 1.9 litreni TDI motor sa 110 KS. Ovaj model raspolagao je sa solidnim performansama, ali je bio vrlo ekonomičan u potrošnji goriva. Također, postao je predmetom značajnih tunerskih prerada, pa uz remapiranje motora (chiptuning) raspolagao je sa 135 KS, te je postao omiljen model koji je spajao performanse i ekonomičnost.

U četvrtoj generaciji GTI modela proizvedena je i posebna izvedba kojom je obilježena 25. godišnjica GTI-a s oznakom „GTI 25th Anniversary Edition“. Ova posebna serija dolazila je u tri boje, Tornado Red, Reflex Silver i Diamond Black. Također, bila je opremljena s 18 inčnim BBS RC aluminijskim felgama, kožom presvučenim elementima u putničkoj kabini, crvenim sigurnosnim pojasevima, Recaro sjedištima, dodatnim spojlerima, 6-stepenim ručnim mjenjačem, većim prednjim kočnicama (diskovi od 312 mm) i spuštenom karoserijom.

Golf GTI pete generacije

Peta generacija GTI modela predstavljena je u konceptnom izdanju 2003. godine na sajmu automobila u Frankfurtu, a godinu dana poslije, predstavljena je proizvodna izvedba na sajmu automobila u Parizu. Za pokretanje koristi 2.0-litreni turbo FSI motor sa direktnim ubrizgavanjem što mu u konačnici obezbjeđuje okruglih 200 KS. Motor je bio uparen sa 6-stepenim ručnim mjenjačem, a kao opcija po prvi put je ponuđen i DSG automatski mjenjač. Do 100 km/h ubrzava za 7,2 sekunde i postiže maksimalnu brzinu od 235 km/h.

U 2006. godini osvaja nagradu “Automobile of the Year” koju mu je dodijelio “Automobile Magazine”. Pored GTI modela postojala je i snažnija izvedba sportskog Golfa koja je nosila oznaku R32. Ona će ostati upamćena po najljepšem zvuku koji je ikad došao s ispušnih cijevi fabričkog sportskog Golfa. Za pokretanje ovog modela bio je zadužen 3.2 litreni VR6 motor koji je razvijao 250 KS i 320 Nm okretnog momenta. Od 0 do 100 km/h ubrzavao je za 6,5 sekundi te postizao maksimalnu brzinu od 250 km/h.

Nakon uspješnih serija kojim su obilježene dvadeseta i dvadesetpeta godišnjica GTI modela, u prodaju kreće specijalna serija s oznakom „GTI Edition 30“. Jasno, sama oznaka obilježava trideset godina postojanja ovog uspješnog sportiste, a prodaja ograničene serije na 1.500 primjeraka kreće 2006. godine. GTI Edition 30 bio je dostupan u 6 boja; Tornado crvena, crna, Candy White, Reflex Silver (metalik), čelik siva (metalik) i Diamond Black (Pearl). Potražnja za ovim modelom bila je izuzetno velika, pa je na kraju proizvodnja produžena do 2009. godine kada je u konačnici prodato 2.280 jedinica.

Promjene u odnosu na standardni GTI model uključivale su pojačani motor za 30 KS što ga je činilo bržim na startu (na suhoj podlozi) čak i od R32 modela. Promjene koje su napravljene u odnosu na standardni GTI model uključivale su pojačani motor za 30 KS što ga je činilo bržim na startu (na suhoj podlozi) čak i od R32 modela. Promjene su napravljene i na karoseriji koja je dobila spuštene pragove i Votex prednji spojler, a stražnja svjetla su zatamnjena kao kod R32 modela.

U unutrašnjosti također su napravljene promjene, pa je ručica mjenjača dobila retro dizajn, koja je bila dizajnirana u duhu prve generacije GTI modela, s tim da je srebrena ručica imala oznaku “Edition 30”. Svi šavovi na kožnim i platnenim dijelovima prošiveni su crvenim koncem. Ovisno o tržištu, ovaj model bio je dostupan sa 18 inčnim BBS Pescara aluminijskim felgama ili s crnim 18 inčnim Monza II felgama. Sa istim performansama, 2006. godine Volkswagen je predstavio i Pirelli Edition u Lamborghini Orange boji.

Na GTI festivalu u Wörthersee, u maju 2007. godine Volkswagen je predstavio koncept GTI W12-650. Ovaj koncept pokretao je 6.0-litreni W12 bi-turbo motor iz Bentley Continental GT modela koji isporučuje 650 KS i 720 Nm okretnog momenta. To mu je omogućavalo ubrzanje od 0 do 100 km/h za 3,7 sekundi i maksimalnu brzinu od 325 km/h. Konceptni automobil bio je postavljen na 19 inčne točkove u GTI dizajnu, a automobil je bio 70 mm niži i 160 mm širi u odnosu na standardni model.

Stražnja sjedišta su uklonjena kako bi se omogućila ugradnja centralno postavljenog motora. Krov je izrađen od karbona, prednje kočnice preuzete su od Audia RS4 modela, a stražnje kočnice i osovina preuzeti su od Lamborghini Gallardo modela.
GTI W12-650 ostvario je vrijeme 1:29,6 na BBC Top Gear-u.

Golf GTI šeste generacije

Šesta generacija GTI modela predstavljena je na sajmu automobila u Parizu 2008. Njegov prethodnik svojevremeno je nosio epitet najboljeg GTI modela koji je ikada napravljen, pa je GTI VI imao zadatak nastaviti s uspjehom svog prethodnika. Zbog toga Volkswagen je odlučio iskoristi postojeću platformu GTI V modela te istu unaprijediti s novim tehničkim rješenjima.

Na prvi pogled Golf GTI V i VI vrlo su slični, ali GTI VI ima 60% novih dijelova, dok su svi paneli karoserije potpuno novi. Suštinski, samo su konture vozila ostale iste, dok je sve ostalo novo. Golf GTI VI pokretan je kao i njegov prethodnik sa 2.0-litrenim turbo benzinskim motorom koji je gotovo iz temelja nanovo razvijen, a oznaka TFSI zamijenjena je s TSI. Iz novog motora izvučeno je 211 KS i 280 Nm okretnog momenta što je dovoljno za ubrzanje do 100 km/h za 6,9 sekundi i postizanje maksimalne brzine 240 km/h.

U šestoj generaciji GTI modela obilježen je jubilej 35 godina od nastanaka GTI-a, a kao i prethodni jubileji, tako je i ovaj, obilježen je sa posebnom serijom koja je nosila oznaku „Edition 35“. Golf GTI „Edition 35“ ispod poklopca motora imao je moćniji 2.0-litreni TSI motor s 235 KS i 300 Nm okretnog momenta. Snažniji motor omogućio mu je i bolje performanse pa je od 0 do 100 km/h ubrzavao za 6,9 sekundi i postizao maksimalnu brzinu od 247 km/h.

Golf GTI „Edition 35” dobio je i stilske promjene, pa se oznaka 35 našla na pragovima automobila, bočnim stranama i u putničkoj kabini. Prednji branik djelimično je izmijenjen, a dobio je i nove 18 inčne aluminijske felge. U unutrašnjosti pored oznaka 35 postavljena je nova grafika instrument table, te drugi manji estetski detalji.

Golf GTI “Edition 35” bio je poseban i po činjenici da je bio odlična osnova za tunerske prerade, pa su tako neki tuneri iz istog motora izvlačili 310 KS i 410 Nm okretnog momenta samo chiptuningom. U šestoj generaciji Golfa stigla je zamjena za do tada najsnažniji Golf R32 koji je dobio oznaku R, a pokretao ga je četverocilindrični 2.0-litreni TSI motor s 270 KS i 350 Nm okretnog momenta.

Golf GTI sedme generacije

Aktuelna, sedma generacija GTI-a predstavljena je 2013. godine na sajmu automobila u Ženevi. Kao i njegovog prethodnika, tako i GTI sedme generacije pokreće 2.0-litreni TSI motor, a Volkswagen je ponudio dvije izvedbe, osnovnu sa 220 KS i 350 Nm okretnog momenta te snažniju izvedbu s oznakom Performance Package koja raspolaže s 230 KS i 350 Nm okretnog momenta.

Osnovna verzija ima ubrzanje do 100 km/h za 6,5, a snažnija za 6,4 sekunde. Maksimalna brzina kod osnovne verzije iznosi 246 km/h, dok kod snažnije verzije ona je nešto veća, 250 km/h. Kod oba modela bazni mjenjač je ručni 6-stepeni, a kao opcija ponuđen je automatski DSG mjenjač s dvostrukim kvačilom. Golf GTI sedme generacije u odnosu na prethodnika postavljen je na novu MQB platformu tako da se radi o potpuno novom automobilu.

Čast da obilježi 40 godina od nastanka GTI modela pripala je sedmoj generaciji GTI-a. U tu čast, Volkswagen je napravio najsnažnijeg GTI-a svih vremena s oznakom „ClubSport S“. Pokreće ga poznati 2.0-litreni TSI motor koji isporučuje 310 KS i 380 Nm okretnog momenta. Ubrzanje od 0 do 100 km/h traje 5,8 sekundi, što je 0,7 sekundi brže u odnosu na klasični GTI, dok maksimalna brzina iznos 260 km/h.

Dodatna snaga pronađena je nakon prerade ispušnog sistema, postavljanja nove pumpe za gorivo te manjih modifikacija na samom motoru. U vremenu kada je predstavljen, bio je najbrži model s prednjim pogonom što je dokazao na stazi Nürburgring čiji je rekord kruga bio 7 minuta, 49 sekundi i 21 stotinku.

Planirana proizvodnja iznosi 400 primjeraka od kojih je stotinu rezervirano za Njemačko tržište. Golf GTI ClubSport dolazi samo u trovratnoj hatchback izvedbi agresivnog eksterijera. Automobil je postavljen na 19 inčne aluminijske felge, a dostupan je u tri boje: Deep crnoj s bisernim efektom, Tornado crvenoj i Pure bijeloj. O kakvom je automobilu riječ najbolje govori činjenica da je po snazi pretekao i Golfa R koji ima okruglih 300 KS i 380 Nm okretnog momenta.